شعاع فکری و دعوتی گردانهای قسام
- فروغ اندیشه
- مقالات دعوتی

نوشته: دکتور احمد بشیتی
ترجمه: عبدالخالق احسان
میدان فکری در نزد گردانهای قسام از میدانهای مبارزه شمرده میشود، چون عوامل فکری برای مشخص نمودن نتیجۀ مبارزه درین سرزمین مبارک، از اهمیت بالایی برخوردار است، این مسأله را دشمن ما از مدتها پیش درک نموده و به وسایل مختلف و روشهای متفاوتی تلاش دارد تا اندیشهها و پروژههای شکستپذیری را وارد نموده و افرادی را بسازد که این اندیشهها را تبنی نمایند و تلاش نمایند تا آنها را به سرزمین واقع تطبیق کنند؛ در حالی که این افکار در خدمت پروژۀ صهیونیزم قرار دارد. بنابرین گردانهای قسام گرایش فکری میدانی را مشخص نموده و از یک طرف با محور قرار دادن جهاد و مقاومت به حیث یگانه راه مقابله با پلانهای صهیونیزم و توطئههای جهانی، با اندیشههای وارداتی روبرو میشوند و از طرف دیگر تلاش دارند که افراد ارتش قسام به سیمای اسلامی آراسته گردد که نماد عملی مفاهیم کلی اسلام و به خصوص آنچه به قضیۀ فلسطین تعلق دارد، باشند، و آن را به عقیدۀ اسلامی ارتباط داده و در ضمیر و روح و روان مجاهدان ترسیخ نمایند.
1 – اساس ساختار فکری:
به باور ما، اسلام اساس ساختار فکری و روحی است؛ چون دیدگاه اسلام در مورد کائنات و زندهگی با شمولیت تمام جوانب مادی و روحی از تصورات دیگر برتری دارد و عقل را در میدان اجتهاد و استنباط و پژوهش آزاد میگذارد که سازگار با طبیعت زندهگی و شرایط دگرگون پذیر آن به تکاپو بپردازد، البته باید فعالیتهای عقل در چارچوب نظامها و قوانین اسلامی باشد، قوانینی که از خلال منهج متکامل و متوازنش تمام زندهگی را فراگرفته و نیازهای آن را در نظر داشته و میان نیازهای مادی و معنوی انسان توازن ایجاد میکند و دنیای فناپذیر را به آخرت جاویدان ارتباط میدهد.
بنابرین تمام تصورات ما از نگرش کامل اسلامی سرچشمه میگیرد، باید در زندهگی عملی و رفتاری خویش منهج مستقیمی را دنبال کنیم که هویت اسلامی را مورد تأکید قرار دهد، و به مبادی دین حنیف تمسک جوییم، این موضوع ما را ملزم میکند که هر نظریهای و در هر میدانی از میدانهای زندهگی را که با اصول شریعت اسلامی تعارض داشته باشد، مردود بشماریم.
2 – ما کیستیم؟
گردانهای شهید عزالدین قسام، شاخۀ نظامی حرکت مقاومت اسلامی حماس است که بر منهج جماعت اخوانالمسلمین، بزرگترین حرکت اسلامی در زمان معاصر فعالیت دارد، جماعتی که با فهم عمیق، تصور دقیق نسبت به تمام مفاهیم اسلامی، در میدانهای مختلف زندهگی، در نگرش و باور، سیاست و اقتصاد، تربیت و جامعه، حکومت و قضاء، دعوت و آموزش، هنر و رسانه و میدانهای دیگر زندهگی؛ امتیاز و برتری دارد.
3 – بنیان و ساختار:
بنیان اساسی گردانهای قسام از مسلمانانی تشکیل میگردد که ولاء و دوستی خود را به الله سپرده و وجایب خویش را نسبت به خود، خانواده و سرزمینشان شناختهاند و پرچم جهاد در مقابل اشغالگران غاصب بر افراشتهاند تا سرزمین و بندهگان را از آلودهگی و پلشتیها و زشتیهای آن برهانند. درین میدان از تمام اسباب مشروع استفاده نموده و مراحل مبارزه را مورد توجه قرار میدهند و وظایف تمکین و نهادینه سازی قدرت نظامی اسلامی را عملی میکنند، تا این فرمودۀ الله متعال تحقق پذیرد: {بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الْبَاطِلِ فَیَدْمَغُهُ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٌ وَلَکُمُ الْوَیْلُ مِمَّا تَصِفُونَ} [الأنبیاء/18]
«بلکه (ما چنین نمیخواهیم و) حق را به جان باطل میاندازی، و حق مغز سر باطل را از هم میپاشد و باطل هرچه زودتر محو و نابود میشود. وای بر شما (ای کافران) به سبب توصیفی که میکنید (از بی هدفی جهان، و از افترایی که بر خدا و فرستادهی خدا میبندید)».
4 – همهگان را استقبال میکنیم:
گردانهای قسام از مسلمانی استقبال میکند که به عقیدۀ آنان باور داشته، اندیشۀ آنان را فراگیرد، به منهجشان التزام داشته، اسرارشان را حفظ نماید، و علاقهمند وارد شدن در صفوف جهادیشان برای ادای وجیبۀ دینی باشند، الله متعال برای تک تک آنان پاداش کاملی عنایت فرماید.
گردانهای قسام ولاء و دوستی خود را به الله میسپارد و منهج زندهگی را از اسلام میگیرد و برای برافراشتن پرچم خدایی به وجب وجب سرزمین فلسطین فعالیت میکند. در سایۀ اسلام پیروان تمام ادیان میتوانند در امنیت کامل زندهگی کنند و نفس، مال و حقوقشان حفاظت گردد. اما در نبود اسلام، کشمکش و جدالها به میان آمده و ستمگری و فساد گسترش مییابد.
5 – جهاد از دیدگاه ما:
به نظر ما جهاد در فلسطین بر هر مسلمانی فرض عین است، تا سرزمین فلسطین آزاد گردد و بایسته است که پرچم جهاد را برای مقابله با یهودیانی که سرزمین ما را غصب کردند، بر افرازیم و برای موفقیت در میدان جهاد، باید همۀ مردم را در محیط فلسطین، جهان عربی و جهان اسلامی آگاه سازیم و روح جهاد و حمله به دشمن را در امت بدمیم و بخواهیم که به صفوف مجاهدان بپیوندند.
6 – مسیر جهادی ما:
ما حلقهای از حلقات جهاد برای مقابله با دشمن صهیونیزم هستیم، جهادی که شهید عزالدین قسام آغاز نموده و این مبارزۀ ما به حلقات جهادی مخلصان در سراسر جهان اسلام پیوند ناگسستنی دارد.
اگر چه حلقات جهادی از همدیگر دور باشند، و یا موانعی سر راه جهاد ما قرار گیرد، موانع آنانی که بر مدار تصور صهیونیزم میچرخند و در مقابل مجاهدان میایستند؛ اما گردانهای قسام به تحقق وعدۀ الهی چشم دوخته است، اگر چه زمان رسیدن به پیروزی طولانی شود.
7 – دیدگاه ما در مورد قضیۀ فلسطین:
گردانهای قسام، قضیۀ فلسطین را قضیۀ دینی میپندارند و باید در اذهان نسلها به این اساس ربط داده شود، فلسطین به مقدسات اسلامی گره خوردهاست؛ درینجا مسجد الاقصی قرار دارد که پیوند مستحکم و جدایی ناپذیری تا روز رستاخیر به مسجد الحرام دارد، و معراج پیامبر صلی الله علیه و سلم از مسجد الاقصی آغاز شده و به سوی آسمانها عروج نمودند.
8 – تربیت نسلها:
باید نسلهای خود را تربیت اسلامی نماییم تا فرایض دینی را ادا نموده و قرآنکریم را با تعمق و آگاهانه تلاوت و مدارسه کنند، و به عمل به آموزههای آن تشویق شوند، و احادیث مطهر نبوی را بدانند، از تاریخ و میراث اسلامی و منابع معتمد آگاه بوده و به رهنمایی دانشمندان متخصص توجه نمایند و نیز به منهجی اعتماد داشته باشند که تصور سالم مسلمان را در اندیشه و اعتقاد تشکیل میدهد.
9 – درسهای پیروزی:
گردانهای قسام به حوادث تاریخی که در سرزمین فلسطین رخ داده است، نگاه جدی و عمیقی دارد، و از آن درس و پندها میگیرد، پیش از هجوم صهیونیزم به فلسطین، تهاجمات ویرانگری از شرق و غرب متوجه مسلمانان گردید، همانگونه که مسلمانان در مقابل آن تهاجمات قرار گرفته و برای مبارزه با دشمن پلانریزی کرده و آنان را شکست دادند؛ ما باید به دشمن صهیونیستی هجوم ببریم و به یاری الله متعال آنان را شکست دهیم. اگر نیتها خالصانه بوده، عزم صادقانه بگیریم و از تجارب گذشتۀ مسلمانان استفاده نموده و از آثار جنگ فکری رها شویم و از روش گذشتهگانمان پیروی نماییم؛ حتماً پیروزی نصیب ما شده و دشمن اشغالگر را به یاری الله متعال شکست میدهیم.
10 – منهج میانهروانۀ ما:
گردانهای قسام در تمام نواحی زندهگی، از منهج وسطیت و میانهروانه استفاده میکند، به خصوص در مورد جهاد در راه الله، زیرا جهاد همان فکر اساسی و بارزترین سبب تشکیل گردانهای قسام در سرزمین فلسطین میباشد و بایسته است که این جهاد همگام با علم و بصیرت باشد؛ تا اهداف و مقاصد آن تحقق پذیرد. از الله متعال میخواهیم که برای علم، حکمت و بصیرت در فقه شریعت و واقع را نصیب کند، تا در گودال تفریط و سهلانگاری گروهی گرفتار نشویم که میخواهند حق امت اسلامی را بدون قوت و نیرومندی بگیرند و مصحف را بدون شمشیر حمل میکنند و درین صورت سرزمین ما بدون نگهبان و حرمتهای ما بدون حامی و محافظ باقی میمانند.
و نیز به گودال افراط و زیادهروی دچار نشویم که میخواهند با تمام مردم اعلان جنگ نموده و با کسانی که صلح نمودیم نیز وارد نبرد شوند و پرچم جنگ در برابر سرخ و سیاه و شرق و غرب بلند کنند؛ از خداوند عاجزانه میخواهیم که ما را ازین افکار و تصوراتی حفظ کند که در گرداب افراط و تفریط گرفتار شدند، الله متعال میفرماید:
{وَکَذَلِکَ جَعَلْنَاکُمْ أُمَّهً وَسَطًا لِتَکُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ وَیَکُونَ الرَّسُولُ عَلَیْکُمْ شَهِیدًا} [البقره/143]
«بیگمان شما را ملت میانهروی کردهایم (نه در دین افراط و غلوی می ورزید، و نه در آن تفریط و تعطیلی میشناسید. حق روح و حق جسم را مراعات میدارید و آمیزهای از حیوان و فرشتهاید) تا گواهانی بر مردم باشید (و بر تفریط مادیگرایان لذایذ جسمانی طلب و روحانیت باخته، و بر افراط تارکان دنیا و ترک لذایذ جسمانی کرده، ناظر بوده و خروج هر دو دسته را از جادهی اعتدال مشاهده نمایید) و پیامبر (نیز) بر شما گواه باشد (تا چنانچه دستهای از شما راه او گیرد، و یا گروهی از شما از جادهی سیرت و شریعت او بیرون رود، با آیین و کردار خویش بر ایشان حجت و گواه باشد)».
11 – ژرفنای عربی و اسلامی ما:
گردانهای قسام، جهان عربی و اسلامی را عمق استراتیژیک خود میپندارد، و به ملتهای عربی و اسلامی به حیث پشتیبانان و مددکاران قضیهی فلسطین مینگرند، باید همۀ دولتهای ملتهای اسلامی در مقابل دشمن صهیونیستی نقشی داشته باشند، از سرزمین ما بیرون شده و به جایی بروند که از آنجا آمدهاند، بنابرین جهاد قسام تنها دفاع از فلسطین نیست، بلکه دفاع شرف و عزت تمام امت اسلامی است و نیز پیشقراول نبرد امت در برابر پروژۀ بزرگ صهیونیزم بوده و سد مستحکمی در برابر آن میباشد.
12 – زن و نقش جهادی آن:
دایرۀ جهاد گسترده است و تمام مردم را با تمام ویژهگیها، توانایی و جنسیتها شامل میگردد، جهاد تنها در احتکار مردان نیست، و زن مسلمان نیز در میدان آزادی نقشی دارد که اهمیت آن کمتر از نقش مردان نیست. زنان سازندۀ مرداناند و نقش بزرگی در توجیه توانایی و تربیت نسلها دارند، بنابرین بایسته است که به نقش پیشقراولی زنان در تمام مراحل فعالیت جهادی ترکیز نماییم و آنان را بخش جدا نشدنی منظومۀ عملیۀ مقاومت میدانیم.
زن در خانه و خانوادۀ مجاهد؛ مادر باشد یا خواهر، نقش مهمی در رعایت امور خانه و تربیت فرزندان به اساس مفاهیم و ارزشهای اخلاقی استمداد جسته از تعالیم اسلامی، و تربیت فرزندان به ادای فرایضی دارند، تا برای ایفای نقش جهادی که در انتظار شان است، آمادهگی بگیرند.
13 – دشمن خود را میشناسیم:
نبرد مان با دشمن صهیونیستی برای ما لازم گردانیده که جبهۀ دشمن را به خوبی شناسایی نموده و امکانات مادی و بشریشان را مطالعه و بررسی نماییم و نقاط قوت و ضعف آن را بشناسیم و نیز بدانیم که کدام گروهها به یاری دشمنان ما بوده و در کنارش ایستادهگی دارند و نیز به حوادث جاری و جریانهای جدید آگاهی حاصل نموده و تحلیل و تعلیقات را بررسی کنیم؛ ضرورت پلان برای زمان حاضر و آینده را درک نماییم، بنابرین بایسته است که مجاهد ما نسبت به هدف و مقصد و روش جهادی و حوادث ماحول خود علم و آگاهی کافی داشته باشد.
14 – آزادی، فطرت خداوندی است:
آزادی، فطرتی است که الله متعال مردم را به اساس آن سرشته است، هر تجاوز و احتکاری به آزادی مردم، تنها تجاوز به حقی از حقوق مردم و جامعه نیست؛ بلکه تجاوزی به ارادۀ الله متعال شمرده میشود. از ابوذر رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و سلم روایت نموده که خداوند فرمود: «ای بندگان من! من ظلم را بر خود حرام گردانیدم و در میان شما نیز حرام نمودم، هرگز در میان همدیگر ظلم نکنید» (1)، از عبدالله بن عباس رضی الله عنهما روایت است که پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمود: «خونهای شما، دارایی شما و آبروی شما بر شما حرام است، مثل حرمت امروز شما و درین شهر شما و این ماه شما» (2).
خلاصه:
گردانهای قسام به اساس مفهوم گستردۀ جهاد، یک منظومۀ جهادیاند، و جزئی از حرکت نهضت اسلامی میباشند. این نهضت مقدمۀ اساسی آزادی فلسطین از سرزمین ماست. گردانهای قسام نمونۀ عملی و جریان ملی است که در صفوف ملت فلسطینی ریشه دوانیده و در روشنایی عقیدۀ صحیح و آموزههای اسلامی، اساس عملیه ثابتی در مقابل دشمن صهیونیستی گذاشتند. دشمن ما پروژۀ بزرگی را بر ضد تمام پروژههای نهضتی امت اسلامی به راه انداختهاست. در صفوف گردانهای قسام تمام مؤمنان میتوانند با افکار و اصول خود شرکت جویند. آنانی که آمادهگی تحمل پیامدهای نبرد با پروژۀ صهیونیزم را دارند. ما باور داریم که نبرد با صهیونیستها، نبرد حفظ موجودیت امت اسلامی است نه نبرد حفظ مرزها، نبردی ضد پروژۀ شامل دشمن است، نه کیان اشغالگر با خواستههای اقلیمی. همچنان نبرد تمدن مصیری است و امکان ندارد به پایان برسد، مگر با از بین رفتن سبب آن که همانا پاکسازی فلسطین از آثار جنایت صهیونیزم میباشد.
***
- صحیح مسلم، شماره 4780
- صحیح بخاری، شماره 1662
