شعبان و استشمام بوی رمضان🌙

از روایات دینی ما معلوم می‌شود که شعبان، ماه بسیار مبارکی است؛ پس نباید یک مسلمان از برکات آن محروم بماند. اینک پاره ای از فضایل و مسایل ماه شعبان.

فضیلت ماه شعبان:
نبی(ص) در فضیلت آن فرمودند: «ذَلِکَ شَهْرٌ یَغْفُلُ النَّاس عَنْهُ بَیْنَ رَجَبٍ وَرَمَضَانَ وَهُوَ شَهْرٌ تُرْفَعُ فِیهِ الْأَعْمَالُ إِلَى رَبِّ الْعَالَمِینَ فَأُحِبُّ أَنْ یُرْفَعَ عَمَلِی وَأَنَا صَائِمٌ». [سنن نسایی:2357] (شعبان، ماهی است که مردم از [فضل و برکات] آن غافل اند؛ ماهی که میان رجب و رمضان واقع شده است؛ ماهی است که اعمال بندگان به پروردگار عالمیان بلند و عرضه می شود؛ پس من دوست دارم در حالی اعمالم در این ماه به پروردگار، بلند و عرضه شود که روزه داشته باشم).

بهترین عبادت نافله شعبان:
امام بخاری از عایشه(رض) روایت می کند که فرمود: “ما رأیت رسول الله -صلى الله علیه وسلم- استکمل صیام شهرٍ إلا رمضان، وما رأیت أکثر صیاماً منه فی شعبان” [حدیث: 1969] (ندیدم که نبی(ص) روزه ماهی را کامل گرفته باشند؛ مگر رمضان؛ و ندیدم که ماهی را به اندازه شعبان آن همه زیاد روزه گرفته باشند).
از دو روایت دیگر عایشه(رض) معلوم می شود که به جز اندکی، تمام ماه شعبان را روزه می گرفتند و البته این اندک، هم به گمان اغلب اخیر شعبان بوده است تا شعبان با رمضان خلط نشود.

سه حکمت کثرت روزه پیامبر(ص) در شعبان:
کثرت روزه های پیامبر(ص) در شعبان ما را حکمت ها و امور زیر متوجه می‌سازد:
1- حین غفلتِ غافلان، بیشتر باید به یاد الله بود (ذاک شهر یغفل الناس عنه بین رجب ورمضان)
و این، مثل قیام شب است که چون دیگران در خواب و از آن غافل اند این همه فضیلت یافته است و یا مثل آن چه که آمده است: «بَدَأَ الْإِسْلَام غَرِیبا وَسَیَعُودُ غَرِیبا کَمَا بَدَأَ، فَطُوبَى لِلْغُرَبَاءِ» [صحیح مسلم] (اسلام در ابتدا غریب و بیگانه بود و در آخر نیز به همان صورت نخست غریب خواهد شد، پس مژده باد به آنان که در دوران غربت اسلام پابند آنند) آری، در آغاز، پیروان اسلام که هم نسبت به سایر مردم، کم و نیز پابند بیشتر به اسلام بودند کار شان نزد دیگران، بسیار نا آشنا و غریب می شد.

2- این که شعبان، ماه تعیین سرنوشت اعمالِ سالِ انسان در آسمان است: (وَهُوَ شَهْرٌ تُرْفَعُ فِیهِ الْأَعْمَالُ إِلَى رَبِّ الْعَالَمِینَ)
فی المثل، اگر به متهمی در زندان بگویند: در فلان روز پرونده¬ات درمحکمه فیصله میشود، این فرد در آن روز معین، چه احساسی خواهد داشت؟ همین است احساس مسلمان در شعبان که می داند پرونده اعمال او نزد پروردگار عرضه می شود؛ پس به همین جهت بود که پیامبر(ص) مشتاق آن همه روزه در این ماه بودند: (فَأُحِبُّ أَنْ یُرْفَعَ عَمَلِی وَأَنَا صَائِمٌ)

3- آماده شدن به رمضان.
رمضان، آمادگی میخواهد؛ درست مانند: آمادگی مسافر قبل از سفر؛ آمادگی تاجر قبل از ورود وقت خاصِّ تجارتی و آمادگی پسته چین، قبل از شکسته شدن شول پسته؛ پس مسلمان خود را در شعبان برای رمضان آماده نسازد در رمضان چیز چندانی نصیب وی نخواهند شد.

چگونه خود را برای رمضانی بهتر آماده سازیم؟
مهمترین آماده گی ها به قرار زیر اند:
1) توبه؛
2) کثرت روزه های نافله؛
3) دعاومناجات؛
4) افزودن به اشتیاق خود به فضایل رمضان از طریق مطالعه؛
5) تقدیم صدقه؛
6) همراهی صالحین؛
7) تصفیه معاش و رزق و روزی از حرام؛
8) ادای مظلمه و حقوق بندگان.

سایرآمادگی ها:
1- تدارک صحت؛ درصورت بیماری؛
2- تنظیم کار و مشاغل تا فرصتهای مناسب برای عبادت در رمضان وجود داشته باشد؛
3- تهیه مواد خوراکی و سایر امور لازم؛ البته باید از اسراف در این زمینه پرهیز نمود و به عوض آن، به مساکین دست گیری داشت و صله رحم را قوت بخشید؛
4- برنامه ریزی دراشتراک به برنامه های قرآنی (چه از فضای حقیقی یا مجازی)
5- ایجاد جوّ رمضانی درفضای خانه؛ با:
ـ راه اندازی درس جمعی درخانه؛
ـ تلاوت مشترک و عبادت مشترک؛
ـ ضرورت به تنظیم و توجیه اطفال؛
ـ تنظیم خواب و بیداری اعضای خانه؛
ـ تصفیه فضای خانه ازمنکرات.

آمادگی ها در سطح مسجد به ویژه در هفته اخیر شعبان:
1- برگزاری اجتماع دینی مقتدیها هرروز نیم ساعت بعد از نماز شام در مسجد محل؛
2- صفایی کامل مساجد؛ ترمیم و رنگ آمیزی؛ رسیدگی به آب وبرق؛ دستگاه صوت..
3- تدارک برای برگزاری ختم قرآن در نماز تراویح (البته باید به رضایت همه باشد؛ ورنه، ترک آن بهتر است).
4- کار روی اصلاح نماز تراویح که با تمکین و بدور از عجله خوانده شود؛
5- توظیف ناظمی برای تنظیم اطفال در مسجد؛
6- نصب بنری دم مسجد در وصف رمضان و اهل آن؛
7- راه اندازی قرآن دوره روزانه در مسجد؛
8- ایجاد صنف تجوید برای ذکور واناث؛
9- تهیه جای مناسب برای زنان در تروایح؛
10- تقاضای تفسیرجزء30 قرآن کریم از امام مسجد بعداز عصر؛
11- احیای سفره افطاری در مسجد؛ حد اقل: تدارک آب و خرما؛
12- ایجاد بسته های غذایی وتوزیع آن ها به فقرای محل؛
13- ایجادصندوق خیریه رمضانی برای کمک به فقرای محل؛
14- راه اندازی برنامه احیای زکات و دعوت از اغنیای محل وتوجیه وتشویق شان.