۸ راز ثروت قرآن که می‌تواند شما را از فقر نجات دهد
بسیاری از افراد تصور می‌کنند که قرآن فقط نصیحت‌ها و آموزه‌های دینی در اختیار ما قرار می‌دهد؛ آموزه‌هایی که فقط به تقویت ایمان و دین‌داری افراد کمک می‌کند.
این در حالی است که بخش چشمگیری از آیات قرآن به زندگی شخصی و اجتماعی انسان در دنیا می‌پردازد.
بسیاری از انسان‌های بزرگ و برجسته جهان برای رسیدن به سعادت دنیوی و اخروی به آیات قرآن مراجعه می‌کنند و از آموزه‌های این کتاب آسمانی کمک می‌گیرند.
یکی از موضوعاتی که قرآن به آن پرداخته، بحث ثروت و ثروتمند شدن است. در این مقاله تصمیم داریم 8 درس ثروت از قرآن را مورد بررسی قرار دهیم و با یادگیری این درس‌ها و عمل کردن به آن‌ها، زندگی خود را از نظر مالی متحول کنیم.
در صورتی که شما هم تمایل دارید با آموزه‌های کتاب‌های آسمانی در باب ثروت و ثروتمند شدن آشنا شوید، پیشنهاد می‌شود که چند دقیقه از زمان گرانبهای خود را روی مطالعه این مقاله سرمایه‌گذاری کنید. امید است که آموزه‌های این مقاله به سعادت مالی و معنوی شما کمک کند.
اولین درس قرآن برای ثروت‌آفرینی
ایمان و پرهیزکاری؛ دو عامل مهم برای افزایش ثروت و برکت در زندگی انسان
پیش از آن‌که بخواهیم در مورد این درس ثروت از قرآن صحبت کنیم، اجازه دهید آیه 96 از سوره اعراف را به همراه ترجمه‌ای از آن بخوانیم:
وَلَو أَنَّ أَهلَ ٱلقُرَى ءَامَنُواْ وَٱتَّقَواْ لَفَتَحنَا عَلَیهِم بَرَکات مِّنَ ٱلسَّمَاءِ وَٱلأَرضِ
وَلَکِن کَذّبوا فَأَخَذنَهُم بِمَا کَانُواْ یَکسِبُونَ
و چنانچه مردم شهر و دیارها همه ایمان می‌آوردند و پرهیزکار مى‌شدند، همانا ما درهاى برکاتى از آسمان و زمین را به روى آن‌ها مى گشودیم؛ ولیکن (چون آیات و پیغمبران ما را) تکذیب کردند، ما هم آنان را سخت به کیفر کردار زشتشان رسانیدیم.
خداوند در این آیه می‌فرماید که برای دستیابی به ثروت در سطوح فردی و اجتماعی، ایمان و پرهیزکاری لازم است.
منظور از ایمان، اعتقاد و باور قلبی به وجود خداست و منظور از پرهیزکاری، تلاش برای حرکت در مسیر بندگی خدا و دوری از نافرمانی اوست.
تقوا، سطوح مختلفی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به تقوای مالی، اجتماعی، سیاسی و اخلاقی اشاره کرد.
انسانی که از انواع و اقسام گناه دوری می‌کند و همواره به یاد خداست، می‌کوشد صادقانه به بندگان خدا خدمت کند و محصولات و خدماتی ارزشمند و باکیفیت در اختیار آنان قرار دهد؛ از این رو آن دسته از صاحبان کسب و کار که در فعالیت‌های خود همواره به یاد خدا هستند، عموماً موفقیت‌های بیشتری کسب می‌کند.
دومین درس قرآن برای ثروت‌آفرینی
توکل به خداوند در کنار تقوا؛ راهی برای کسب ثروت از راه‌های بی‌گمان
خداوند در آیه دیگری از قرآن کریم، تقوا و اجتناب از گناهان را ابزاری برای افزایش رزق، روزی و ثروت قلمداد می‌کند. در ادامه این آیه را به همراه ترجمه آن با هم می‌خوانیم:
وَ مَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجا ِ وَ یَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبُ وَ مَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بالِغُ أَمْرِهِ
قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِکُلِّ شَیْءٍ قَدْرا
هر کس خدا ترس و پرهیزکار شود، خدا راه بیرون شدن (از عهده گناهان و بلا و حوادث سخت عالم) را بر او می‌گشاید و از جایی که گمان نَبَرد به او روزی عطا کند. هر که بر خدا توکل کند خدا او را کفایت خواهد کرد که خدا امرش را نافذ و روان می‌سازد و بر هر چیز قدر و اندازه‌ای مقرّر داشته است (و به هیچ تدبیری سر از تقدیرش نتوان پیچید).
بعضی از افراد برای افزایش ثروت و روزی، به هر دری می‌زنند و حتی حاضر می‌شوند که با کلاهبرداری و از روش‌های غیرصحیح، مال کسب کنند. کسب مال از این روش، کاملاً اشتباه است و سعادت و خوشبختی دنیوی و اخروی را از انسان سلب می‌کند.
قرآن کریم به ما آموزش می‌دهد که برای رسیدن به ثروت صحیح و اصولی، باید تقوای الهی را سرلوحه کار خود قرار دهیم و از نافرمانی خداوند بپرهیزیم.
به ما روزی می‌دهد و راه رزق و ثروت را برای ما می‌گشاید.
سومین درس قرآن برای ثروت‌آفرینی
صدقه دادن و انفاق در راه خدا؛ روشی تضمینی برای افزایش ثروت از منظر قرآن
خداوند در آیات مختلفی از قرآن بر صدقه دادن و انفاق کردن مال تأکید می‌کند و آن را به عنوان یکی از بهترین راه‌ها برای افزایش ثروت می‌شمارد. یکی از آیاتی که در قرآن به اهمیت صدقه اشاره می‌کند، آیه 261 سوره بقره است:
مَثَلُ ٱلَّذِینَ یُنفِقُونَ أَموالَهُم فِی سَبِیلِ ٱللَّهِ کَمَثَلِ حَبَّهٍ أَنبَتَت سَبعَ سَنَابِلَ فِی کُلِّ سُنبُلَه مِّاْئَهُ حَبَّه
وَٱللَّهُ یُضاعِفُ لِمَن یَشَاءُ وَٱللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ
مَثَل آنان که مالشان را در راه خدا انفاق مى کنند، مَثَل دانه‌اى است که از آن هفت خوشه بروید و در هر خوشه صد دانه باشد.
خداوند از این مقدار نیز براى هر که خواهد بیفزاید و خدا را رحمت بى منتهاست و (به همه چیز) داناست.
این آیه به خوبی نشان می‌دهد که صدقه دادن و بخشیدن مال در راه خدا تا چه اندازه در افزایش ثروت، نقش دارد.
صدقه دادن، جدای از افزایش روزی، باعث پاک شدن اموال و انسان‌ها از گناهان می‌شود و صفا و دوستی در جامعه و دل انسان‌ها می‌کارد.
سعدی هم در یکی از اشعار خود به خوبی به اهمیت صدقه دادن اشاره کرده است:
«زکات مال به در کن که فضله رز را / چو باغبان بزند، بیشتر دهد انگور»
سعدی بر این باور است که ثروت انسان، شبیه دختر انگور (مو) است که وقتی باغبان آن را هرس می‌کند، انگور بیشتری می‌دهد.
او به ما توصیه می‌دهد که صدقه و زکات مال خود را بدهیم تا خداوند هم ثروت و رزق‌مان را وسعت و افزایش دهد.
امام صادق (ع) در مورد اهمیت صدقه دادن، حدیثی دارند که حقیقتاً کلیدی و راهگشاست. ایشان می‌فرماید:
« برای هر چیزی کلیدی وجود دارد
و کلید روزی و رزق، صدقه است.»
در واقع ایشان، مهم‌ترین نکته برای رسیدن به ثروت و روزی را صدقه می‌داند.
چهارمین درس قرآن برای ثروت‌آفرینی
شکرگزاری؛ مهم‌ترین درس قرآن برای ثروت و افزایش رزق
خداوند در آیه هفتم از سوره ابراهیم، به صراحت اشاره می‌کند که کلید دستیابی به ثروت و رزق فراوان، شکرگزاری است. در ادامه این آیه را به همراه ترجمه آن می‌خوانیم:
وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّکُمْ لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ وَلَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٌ
و (باز به خاطر آورید) وقتی که خدا اعلام فرمود که شما بندگان اگر شکر نعمت به جای آرید، بر نعمت شما می‌افزایم
و اگر کفران کنید، عذاب من بسیار سخت است.
شکرگزاری درست و هوشمندانه به دو شکل زبانی، حسی و عملی صورت می‌گیرد. شکرگزاری زبانی، همان سپاسگزاری با زبان از خداوند به خاطر نعمتی است که به ما عطا کرده است. شکرگزاری حسی، از وجود و قلب ما سرچشمه می‌گیرد. در این حالت، ما با تمام وجود از پروردگار خود خرسند هستیم.
در سپاسگزاری عملی، ما از نعمتی که خداوند به ما داده است، به خوبی استفاده می‌کنیم و برای رسیدن به اهداف خوب و درست، از این نعمت بهره می‌گیریم. شگرگزاری زبانی، حسی و عملی باعث می‌شود که خداوند رزق، روزی و ثروت ما را چند برابر کند و به صورت مستمر بر آن بیفزاید.
پنجمین درس قرآن برای ثروت‌آفرینی
توبه کردن و طلب بخشش از خداوند؛ یکی از رازهای ثروت در قرآن
یکی از رازهای ثروت در قرآن را می‌توانیم در آیات 10 تا 12 سوره نوح ببینیم. در ادامه به این آیات و ترجمه آن‌ها می‌پردازیم:
فَقُلتُ ٱستَغفِرُواْ رَبَّکُم إِنَّهُۥ کَانَ غَفَّارا یُرسِلِ ٱلسَّمَاءَ عَلَیکُم مِدرَارا وَ یُمدِدکُم بِأَموال وَبَنِینَ وَیَجعَل لَّکُم جَنَّات وَیَجعَل لَّکُم أَنهارا
باز گفتم: به درگاه خداى خود توبه کنید و آمرزش طلبید که او بسیار خداى آمرزنده‌اى است. او با این توبه، باران آسمان بر شما فراوان نازل می‌کند، شما را به مال بسیار و پسران متعدد مدد می‌فرماید و باغ‌هاى خرّم و نهرهاى جارى به شما عطا می‌کند.
بسیاری از مواقع، گناهان و اشتباهات خود انسان، باعث می‌شود که روزگار به او سخت بگیرد، رزق و روزی‌اش کم شود و به ثروت و اهدافی که در سر دارد، نرسد.
تاکنون اکثریت قریب به اتفاق بزرگان دینی و مذهبی به اهمیت استغفار (طلب بخشش از خداوند) و توبه اشاره کرده و آن را یکی از عوامل اصلی رسیدن به ثروت و روزی فراوان معرفی کرده‌اند.
استغفار و توبه برای گره‌گشایی در کارها و رهایی از مصائب و مشکلات هم به کار می‌رود و بسیار موثر است. در صورتی که در تنگنای اقتصادی و مالی یا سایر مشکلات زندگی قرار گرفتید، از استغفار و توبه برای برون‌رفت از این مشکلات کمک بگیرید.
ششمین درس قرآن برای ثروت‌آفرینی
کار و تلاش فراوان؛ راهی برای تحقق اهداف زیبا و متعالی
برخی از افراد تصور می‌کنند که قرآن و سایر آموزه‌های دینی و اسلامی، تنها راه رسیدن به روزی و ثروت را «دعا و نماز و عبادات» معرفی می‌کنند. این در حالی است که قرآن کریم تأکید ویژه‌ای بر کار و تلاش می‌کند و آن را در زمره راه‌های رسیدن به ثروت و پاداش الهی به شمار می‌آورد. در آیه 39 و 40 سوره نجم، قرآن کریم به اهمیت کار و کوشش برای موفقیت اشاره می‌کند:
وَأَن لَّیسَ لِلإِنسانِ إِلَّا مَا سَعَى وَأَنَّ سَعیَهُۥ سَوفَ یُرَى
و اینکه براى انسان جز آنچه تلاش کرده [هیچ نصیب و بهره‌اى] نیست و به اینکه [نتیجه] تلاش او به زودى دیده می‌شود.
در صورتی که تمایل دارید به آموزه‌های قرآن عمل کنید و از این راه به ثروت و موفقیت برسید، باید تلاش و کوشش را سرلوحه کار خود قرار دهید و بدانید که خداوند هم پشتیبان شما خواهد بود و به شما در مسیر موفقیت کمک خواهد کرد.
بعضی افراد مدام از روزگار گله و شکایت دارند و می‌گویند: «چرا ما به موفقیت نمی‌رسیم و آرزوهایمان محقق نمی‌شود؟»
جالب است بدانید که بسیاری از این افراد، به اندازه کافی اهل تلاش و کوشش نیستند و زمان خود را تلف می‌کنند.
برای رسیدن به ثروت و تحقق خواسته‌ها، لازم است کلیه ابزارهای موجود را به کار بگیرید و با جدیت و اشتیاق، کار کنید.
بدون کار و تلاش، مطمئناً ثروتی هم در کار نخواهد بود.
هفتمین درس قرآن برای ثروت‌آفرینی
اسراف نکردن و استفاده درست از ثروت؛ راهی برای استمرار نعمات الهی
یکی از نکات مهمی که باعث کاهش روزی و ثروت افراد می‌شود، خرج کردن اموال و ثروت در مسیر نادرست است. خداوند به بعضی از افراد روزی می‌دهد, ولی آن‌ها دارایی خود را در مسیری صرف می‌کنند که رضایت خداوند و صلاح خلق خدا در آن نیست.
اگر خواهان استمرار نعمات الهی هستید، باید دارایی خود را در مسیر درست خرج کنید و از اسراف کردن بپرهیزید. خداوند در آیه 31 سوره اعراف می‌فرماید:
یا بَنِی ءَادَمَ خُذُواْ زِینَتَکُم عِندَ کُلِّ مَسجِد وَ کُلُواْ وَٱشرَبُواْ وَلَا تُسرِفُواْ إِنَّهُۥ لَا یُحِبُّ ٱلمُسرِفِینَ
اى فرزندان آدم، زیورهاى خود را در مقام هر عبادت به خود برگیرید و بخورید و بیاشامید و اسراف مکنید،
که خدا مسرفان را دوست نمى دارد.
وارن بافت، اسطوره سرمایه‌گذاری در جهان، خیلی زیبا و دقیق، از اشتباه بودن اسراف و نقش آن در کاهش مال و ثروت افراد سخن می‌گوید:
به زودی مجبور می‌شوید چیزهایی را بفروشید که مورد نیازتان است.»
خداوند در آینه 58 سوره قصص به استفاده نادرست از نعمات الهی و پیامد آن می‌پردازد:
وَکَم أَهلَکنَا مِن قَریَه بَطِرَت مَعِیشَتَهَا فَتِلکَ مَساکِنُهُم لَم تُسکَن مِّن بَعدِهِم إِلَّا قَلِیلا وَکُنَّا نَحنُ ٱلوارِثِینَ
و چه بسیار شده است که ما اهل دیارى را که به هوس‌رانى و خوش‌گذرانى پرداختند هلاک کردیم و این خانه‌هاى (ویران) آن‌هاست که بعد از آن‌ها جز عده قلیلى در آن دیار سکونت نیافتند و تنها ما وارث (دیار آن‌ها) بودیم.
هشتمین درس قرآن برای ثروت‌آفرینی
رواج قرض الحسنه و نرفتن به سمت ربا؛ نکته‌ای که جامعه را نجات می‌دهد
یکی از ارزشمندترین روش‌هایی که قرآن برای افزایش ثروت پیشنهاد می‌دهد، قرض الحسنه است. قرض الحسنه به این معناست که پولی را به کسی قرض دهیم و برابر همان پول را از او پس بستانیم. در روش قرض‌الحسنه، 100 دلار به کسی قرض می‌دهیم و آن فرد، همان 100 دلار را به ما برمی‌گرداند.
در واقع در این روش، ما هیچ سودی به خاطر پولی که به کسی قرض می‌دهیم، نمی‌گیریم. کسانی که به دیگران قرض الحسنه یا وام نیکو می‌دهند، پاداش خودشان را از خداوند می‌گیرند.
خداوند در آیه 245 سوره بقره به طرفداران قرض‌الحسنه، مژده پاداش داده است:
مَنْ ذَا الَّذِی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَیُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا کَثِیرَهً
وَاللَّهُ یَقْبِضُ وَیَبْسُطُ وَ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ
کیست که خدا را قرض الحسنه دهد تا خدا بر او به چندین برابر بیفزاید؟
و خداست که می‌گیرد و می‌دهد و همه به سوی او بازگردانده می‌شوید.
این آیه به‌روشنی نشان می‌دهد که خداوند، چندین برابر مالی که به صورت قرض‌الحسنه به دیگران می‌دهیم، به ما پاداش می‌دهد و چند برابر آن مال را به ما برمی‌گرداند.
بعضی افراد تمایل ندارند که مال خود را به صورت قرض‌الحسنه به دیگران وام دهند. یک سری از مخالفان قرض‌الحسنه، معمولاً از روش ربا استفاده می‌کنند.
منظور از ربا این است که مبلغی پول به کسی قرار دهیم و علاوه بر اصل پول، سودش را هم بگیریم. به عنوان مثال شخصی 100 دلار به کسی قرض می‌دهد و 120 دلار از او پس می‌گیرد. تعالیم قرآنی این فرایند را «ربا» می‌داند و آن را «جنگ با خدا» می‌شمارد. در آیه 278 و 279 سوره بقره می‌خوانیم:
یَاأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَوَذَرُواْ مَا بَقِیَ مِنَ ٱلرِّبَواْ إِن کُنتُم مُّؤمِنِینَ
فَإِن لَّم تَفعَلُواْ فَأذَنُواْ بِحَرب مِّنَ ٱللَّهِ وَرَسُولِهِ وَ إِن تُبتُم فَلَکُم رُئوسُ أَموالِکُم لَا تَظلِمُونَ وَلَا تُظلَمُونَ
اى کسانى که ایمان آورده‌اید، از خدا پروا کنید و اگر ایمان دارید، آنچه از ربا باقى مانده است، رها سازید.
اگر به رباخوارى ادامه دهید، بدانید که به جنگ خدا و رسول برخاسته‌اید و اگر توبه کنید،
سرمایه‌هاى شما از آن شماست؛ به کسى ستم نکرده اید و ستم ندیده اید.
در آیه 276 سوره بقره، قرآن کریم در مورد ربا و صدقه می‌فرماید:
یَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبَا وَیُرْبِی الصَّدَقَاتِ
وَاللَّهُ لَا یُحِبُّ کُلَّ کَفَّارٍ أَثِیمٍ
خداوند، ربا را نابود می‌کند؛ و صدقات را افزایش می‌دهد!
و خداوند، هیچ انسان ناسپاس گنهکاری را دوست نمی‌دارد.
در این آیه هم به‌خوبی می‌بینیم که سود حاصل از ربا ماندگاری ندارد و از بین می‌رود؛ ولی صدقه دادن و کارهایی مثل قرض‌الحسنه، باعث رشد و توسعه مال و ثروت در زندگی انسان می‌شود.
عمل کردن به درس های ثروت از قرآن؛ راه دستیابی به دستاوردهای شیرین و ارزشمند
در این مقاله تلاش کردیم 8 درس ثروت از قرآن را مرور کنیم و یاد بگیریم. یادگیری این درس‌ها و آموزه‌ها به خودی خود چندان تأثیری ندارد؛ ولی اگر بتوانیم به این درس‌ها عمل کنیم و آن‌ها را در جریان اقدامات روزانه خود به کار ببندیم ، می‌توانیم تأثیر چشمگیرشان را با تمام وجود حس کنیم.
