جهان در سایه‌ی عقب‌ماندگی مسلمانان

تاریخ ادیان و ملل را در آستانه ظهور اسلام در قرن ششم میلادی بیان کرده و به تأثیرانی شگرفی می‌پردازد که اسلام بر فرهنگ و تمدن جهان به جای گذاشت. نویسنده در این پژوهش مفصل و مبسوط، تاریخ شکوهمند و پرافتخار اسلام و تأثیرات عمیق اجتماعی، اخلاقی و علمی آن را بر جریان فکر و اندیشه و تمدن دنیا بیان کرده و نسل جوان را با گذشته و هویت پرافتخار خود آشنا می‌سازد. وی بحث را با  اوضاع نابسامان جهان در آستان قرن ششم میلادی آغاز می‌کند و وضعیت تمدن‌های بزرگ آن روزگار (از جمله ایران، چین، مصر و اروپا) را در کنار اوضاع عرب جاهلی در عربستان به تفصیل شرح می‌دهد. در ادامه، به نظام سیاسی و مالی دوران جاهلیت پرداخته و شیوه حضرت رسول اکرم صلی الله علیه وسلم  را در دعوت و تبلیغ و دگرگون‌سازی معیارهای اجتماع شرح می‌دهد. سپس به دوران حکومت نخستین خلفای ارجمند اسلام وارد شده و دستاورهای بزرگ و چشمگیر آنان را یک به یک برمی‌شمارد. عوامل ایجاد انحطاط و عقب‌ماندگی جوامع اسلامی، نقش رهبری عثمانیان در وقایع جهان اسلام و نقش اروپای جدید در ایجاد تفرقه و دشمنی میان امت اسلام، مباحثی که در ادامه کتاب می‌آید. نویسنده در ادامه، به دلایل فروپاشی اخلاقی و اجتماعی جوامع غربی و خودشناسی خیزش دوباره جهان اسلام اشاره نموده و نقش کلبدی جهان عرب را در رهبری این جنبشِ جدید، خاطرنشان می‌سازد.