رژیم صهیونیستی بر لبه انفجار سیاسی

بحران سیاسی تازهای رژیم صهیونیستی را درگیر کرده است، بحرانی که با تهدید صریح به انحلال کنست از سوی وزیر مسکن آغاز شد؛ تهدیدی که نه تنها فضای سیاسی شکننده این رژیم را به لرزه درآورد، بلکه شکافهای عمیق میان احزاب مذهبی و سکولار را آشکارتر کرد. در حالی که به ظاهر مذاکراتی برای خروج از بحران در جریان است، اما خطر سقوط دولت همچنان در کمین است.
ریشه بحران به اختلافات عمیق بر سر قانون خدمت نظامی بازمیگردد؛ مسئلهای که جامعه حریدی آن را خط قرمز هویتی خود میداند، حال آنکه بخش بزرگی از جامعه سکولار خواهان پایان دادن به معافیتهای تاریخی این گروه از خدمت نظامی است. با حکم اخیر دیوان عالی مبنی بر لغو این معافیتها، فشارها بر احزاب مذهبی افزایش یافته و این احزاب خود را میان دو راهی سختی یافتهاند: یا پذیرش سازشی که قاعده اجتماعیشان را خشمگین میکند یا کشاندن دولت به انتخابات زودهنگام.
در این میان، یولی ادلشتاین، رئیس کمیته امور خارجه و امنیت کنست، به عنوان واسطه اصلی مطرح شده است. وی در تلاش است تا با جلب رضایت حریدیها، از فروپاشی دولت جلوگیری کند. گفته میشود که توافقات اولیهای نیز بر سر پیشنویس قانون خدمت نظامی به دست آمده است. با این حال، دخالت مستقیم رهبران دینی در روند مذاکرات کار ادلشتاین را سختتر کرده است.
از سوی دیگر، نتانیاهو با مهارت همیشگیاش میان طرفین مانور میدهد تا از فروپاشی دولت جلوگیری کند، زیرا میداند که انتخابات زودهنگام میتواند موقعیت سیاسیاش را بهشدت تضعیف کند؛ بهویژه در شرایطی که او با بحرانهای داخلی و منطقهای متعدد، از جمله جنگ در غزه و درگیری با ایران، روبروست.
با وجود فضای خوشبینانه در برخی گزارشها، خطر انفجار سیاسی همچنان پابرجاست. احزاب حریدی علیرغم تهدید به انحلال کنست، واقعاً تمایلی به انتخابات زودهنگام ندارند، زیرا بیم آن دارند که در ترکیب آینده قدرت جایگاه خود را از دست بدهند. با این حال، اگر دولت بخواهد قانون خدمت نظامی را به شکل قاطع و بدون سازش به اجرا بگذارد، احتمال سقوط کنست به واقعیت تبدیل خواهد شد.
تجربههای تاریخی نشان میدهد که بحرانهای مشابه در “اسرائیل” همواره با هزینههای سنگین برای ثبات سیاسی این رژیم همراه بوده است. اکنون نیز به نظر میرسد که این بحران نه تنها حل نشده، بلکه به تعویق افتاده است و در فرصت بعدی بار دیگر سربرخواهد آورد.
رژیم صهیونیستی بار دیگر ثابت کرد که به دلیل شکافهای عمیق مذهبی، اجتماعی و سیاسی، فاقد ظرفیت استقرار در یک معادله قدرت پایدار است. تهدید به انحلال کنست همچنان بر میز است، ابزاری که همه آن را در دست دارند، اما کسی مایل به استفاده نهایی از آن نیست.
در این فضای متزلزل، آینده سیاسی رژیم صهیونیستی همچنان مبهم است و پرسش اساسی پابرجاست: تا کجا میتواند میان خواستههای دین و ضرورتهای دولت تعادل برقرار کند، پیش از آنکه این تناقض به انفجاری بزرگ بینجامد؟