نتایج و آثار توکل به خدا
نویسنده: حمزه خان بیگی
توکل به خداوند متعال پیامدهای مثبتی در زندگی فردی و اجتماعی انسانها دارد که جهت اختصار فقط به یک مورد از این ثمرات و فواید توکل اشاره می‌شود:
آرامش و اطمینان قلبی
یکی از فواید داشتن توکل، آرامش درونی و اطمینان قلبی است که در سایه توکل به انسان دست می‌دهد. زمانیکه حضرت موسی قوم خود را شبانه به سوی سرزمین موعود راهبری می‌کرد و سعی می‌نمود که امید ایمان به خدا را در دلشان زنده کند نزدیکی‌های صبح بود که قوم خسته موسی خود را با فرعونیان رو در رو دیدند که آنها را دنبال می‌نمودند، از ترس برخود لرزیدند و اظهار داشتند که توانِ مقابله با قومِ فرعون را نخواهند داشت. ولی حضرت موسی (ع) آنان را قوت قلب داده و گفت جای هیچ نگرانی نیست، چون خدا با اوست.
در قرآن، چنین جریان را تعریف می‌کند:
( فَلَمَّا تَرَاءى الْجَمْعَانِ قَالَ أَصْحَابُ مُوسَى إِنَّا لَمُدْرَکُونَ * قَالَ کَلَّا إِنَّ مَعِیَ رَبِّی سَیَهْدِینِ )(شعراء /۶۱ – ۶۲)
یعنی: هنگامی که هر دو گروه یکدیگر را دیدند، یاران موسی گفتند: ما(در چنگال فرعونیان) گرفتار می‌گردیم(و هلاک می‌شویم)(موسی)گفت: چنین نیست، پروردگار من با من است( قطعاً به دست دشمنم نمی‌سپارد و به راه نجات) رهنمودم خواهد کرد .
حضرت رسول (ص) که در توکل به خداوند متعال نمونه بود چنان حالتی یافته بود که وقتی ابوبکر در غار دچار ترس شده بود و فکر می‌کرد که کافران آنان را پیدا خواهند کرد با آرامش به ابوبکر گفت نگران نباش خداوند با ماست. در قرآن کریم این جریان به صورت زیر بیان شده است:
( إِلاَّ تَنصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِینَ کَفَرُواْ ثَانِیَ اثْنَیْنِ إِذْ هُمَا فِی الْغَارِ إِذْ یَقُولُ لِصَاحِبِهِ لاَ تَحْزَنْ إِنَّ اللّهَ مَعَنَا فَأَنزَلَ اللّهُ سَکِینَتَهُ عَلَیْهِ وَأَیَّدَهُ بِجُنُودٍ لَّمْ تَرَوْهَا وَجَعَلَ کَلِمَهَ الَّذِینَ کَفَرُواْ السُّفْلَى وَکَلِمَهُ اللّهِ هِیَ الْعُلْیَا وَاللّهُ عَزِیزٌ حَکِیمٌ )(توبه /۴۰)
ترجمه: «اگر پیغمبر را یاری نکنید (خدا او را یاری می‌کند ، همان گونه که قبلاً) خدا او را یاری کرد ، بدان گاه که کافران او را (از مکّه) بیرون کردند، در حالی که(دو نفر بیشتر نبودند و) او دومین نفر بود( و تنها یک نفر به همراه داشت که رفیق دلسوزش ابوبکر بود) . هنگامی که آن دو در غار ( ثور جای گزیدند و در آن سه روز ماندگار ) شدند ( ابوبکر نگران شد که از سوی قریشیان به جان پیغمبر گزندی رسد ، ) در این هنگام پیغمبر خطاب به رفیقش گفت : غم مخور که خدا با ما است ( و ما را حفظ می‌نماید و کمک می‌کند و از دست قریشیان می‌رهاند و به عزّت و شوکت می‌رساند . در این وقت بود که ) خداوند آرامش خود را بهره او ساخت ( و ابوبکر از این پرتو الطاف ، آرام گرفت ) و پیغمبر را با سپاهیانی ( از فرشتگان در همان زمان و همچنین بعدها در جنگ بدر و أحُد یاری رساند).
